AHOZKO EUSKAL LITERATURA
*TRADIZIOZKOAK:
-Koplak:
DONOSTIAKO HIRU DAMATXO
1. Donostiako hiru damatxo
Errenterian dendari.
Josten ere badakite baina
ardoa-edaten hobeki.
Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,
ardoa edaten hobeki.
2. Donostiako Gaztelupeko
sagardoaren gozoa,
hantxen edaten ari nintzala
hautsi zitzaidan basoa.
Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,
basoa kristaleskoa.
3. Donostiako hiru damatxo
hirurak gona gorriak,
sartutzen dira tabernara ta
irtetzen dira hordiak.
Eta kriskitin, kraskitin...
4. Donostiako hiru damatxo
egin omen dute-apustu,
zeinek ardo gehiago edanda,
zein gutxiago mozkortu.
Eta kriskitin, kraskitin...
5. Donostiako hiru damatxo
Errenteriko kalean,
egunez oso triste ibili,
baina dantzatu gauean.
Eta kriskitin, kraskitin...
6. Donostiako neskatxatxoak
kalera nahi dutenean:
-Ama, piperrik ez dago eta
banoa salto batean.
Eta kriskitin, kraskitin...
7. Donostiako neskatxatxoak
mandatuen aitzakian,
mutilarekin egoten dira
kalean jolaskerian.
Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,
pozez algara haundian.
8. Donostiarrak ekarri dute
Getariatik akerra,
kanpandorrean ipini dute
Aita Santutzat dutela.
Eta kriskitin, kraskitin...
9. Donostiako arrantzaleak
dira txit gizon bapoak.
Gaztelupeko sagardoakin
egiten ongi tragoak.
Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin
maiz bustirikan ahoak.
10. Arrosatxoak bost hosto ditu
krabelintxoak hamabi.
Mari Joxepa nahi duen horrek
eska bezaio amari.
Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,
eska bezaio amari."
https://youtu.be/u3DCHNgqU1c
-Kantu Lirikoak:
AMODIOA
Amodioa zoin den zoroa
mundu guziak badaki.
Nik maiteño bat izaki
eta beste batek eramaki…
Jainko maiteak gerta dezala
enekin baino hobeki…!
Azken bestetan egin nituen
izarraren ezagutzak;
Denen artean ageri ziren
haren begi urdin-beltzak;
Irri pollit bat egin baitzautan,
piztu zauztan esperantzak.
Geroztik ere mintzatu gira,
eia nahi ninduenez
Harek bietan baietz erranik,
pentsa kontentu nintzanez!
Ez nuen uste haren agintza
betea zela gezurrez.
Orai bihotza urtua daukat
urean gatza bezala;
Izar onaren argien ordain,
izigarriko itzala!
Ohoin tzar batek berriki joanik,
nola naiteke kontsola!
https://youtu.be/FTvQz9ar3QQ
-Baladak:
"Bereterretxeren khantoria"
1. Berterretxek" ohetik
Neskatuari aphalti:
—Abil eta so'gin ezan leiho hortarik.
2. Neskatuak berhala
Ikhusi zian bezala,
Ehun gizon bazerola bortha batetik bestila.
3. Berterretxek leihoti
Jaun kuntiari eztiki:
Ehün behi bazerola beren zezenareki.
4. Jaun kuntiak eztiki,
Erraiten dero eztiki:
—Berterretx, aigü gureki, ützüliren hiz segurki.
5. —Ama, indazüt athorra,
Mentüraz sekulakoa!
Bizi denak orhit düke Bazko-oilaurentia!
6. Ama horren lasterra
Bostmendietan behera!
Belhainak sortharik zela sarthü da Lakharri-Büstanobila.
7. —Bustanobi gaztia.
Ene anaie maitia,
Zütan hunik ez balinbada, juan da ene semia.
8. —Arreba, ago ixilik!
Ez othoi egin nigarrik!
Maulen dün ingoitik, ützüliren dün bizirik.
9. Andozeko ibarra,
Ala zer ibar lüzia!
Hiruretan ebaki zaitan armarik gabe bihotza.
10. Ama horren lasterra,
Jaun kuntiaren borthala!:
—Ai, ei, eta jauna, nun düzie ene seme galanta?
11. —Bahiana semerik
Berterretxez besterik?
Ezpeldoi-altian dün hilik, abil, eraikan bizirik
12. Ezpeldoiko alhaba
Margarita deitzen da,
Berterretxen odoletarik bethe ümen dü ferreta.
13. Ezpeldoiko bükhata,
Ala bukhata ederra!
Berterretxen han ümen dü hirur dozena athorra.
https://youtu.be/ZhyiLelm_Bc
-Ipuinak:
HIRU TXERRIKUMEAK
https://youtu.be/kWOYc3QmPKw
*EZ TRADIZIOZKOAK:
-Bertsolaritza:
https://youtu.be/LTDBpp2TSns
-Antzerkia:
https://youtu.be/_Gquyp9sn9w
-Koplak:
DONOSTIAKO HIRU DAMATXO
1. Donostiako hiru damatxo
Errenterian dendari.
Josten ere badakite baina
ardoa-edaten hobeki.
Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,
ardoa edaten hobeki.
2. Donostiako Gaztelupeko
sagardoaren gozoa,
hantxen edaten ari nintzala
hautsi zitzaidan basoa.
Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,
basoa kristaleskoa.
3. Donostiako hiru damatxo
hirurak gona gorriak,
sartutzen dira tabernara ta
irtetzen dira hordiak.
Eta kriskitin, kraskitin...
4. Donostiako hiru damatxo
egin omen dute-apustu,
zeinek ardo gehiago edanda,
zein gutxiago mozkortu.
Eta kriskitin, kraskitin...
5. Donostiako hiru damatxo
Errenteriko kalean,
egunez oso triste ibili,
baina dantzatu gauean.
Eta kriskitin, kraskitin...
6. Donostiako neskatxatxoak
kalera nahi dutenean:
-Ama, piperrik ez dago eta
banoa salto batean.
Eta kriskitin, kraskitin...
7. Donostiako neskatxatxoak
mandatuen aitzakian,
mutilarekin egoten dira
kalean jolaskerian.
Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,
pozez algara haundian.
8. Donostiarrak ekarri dute
Getariatik akerra,
kanpandorrean ipini dute
Aita Santutzat dutela.
Eta kriskitin, kraskitin...
9. Donostiako arrantzaleak
dira txit gizon bapoak.
Gaztelupeko sagardoakin
egiten ongi tragoak.
Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin
maiz bustirikan ahoak.
10. Arrosatxoak bost hosto ditu
krabelintxoak hamabi.
Mari Joxepa nahi duen horrek
eska bezaio amari.
Eta kriskitin, kraskitin,
arrosa krabelin,
eska bezaio amari."
https://youtu.be/u3DCHNgqU1c
-Kantu Lirikoak:
AMODIOA
Amodioa zoin den zoroa
mundu guziak badaki.
Nik maiteño bat izaki
eta beste batek eramaki…
Jainko maiteak gerta dezala
enekin baino hobeki…!
Azken bestetan egin nituen
izarraren ezagutzak;
Denen artean ageri ziren
haren begi urdin-beltzak;
Irri pollit bat egin baitzautan,
piztu zauztan esperantzak.
Geroztik ere mintzatu gira,
eia nahi ninduenez
Harek bietan baietz erranik,
pentsa kontentu nintzanez!
Ez nuen uste haren agintza
betea zela gezurrez.
Orai bihotza urtua daukat
urean gatza bezala;
Izar onaren argien ordain,
izigarriko itzala!
Ohoin tzar batek berriki joanik,
nola naiteke kontsola!
https://youtu.be/FTvQz9ar3QQ
-Baladak:
"Bereterretxeren khantoria"
1. Berterretxek" ohetik
Neskatuari aphalti:
—Abil eta so'gin ezan leiho hortarik.
2. Neskatuak berhala
Ikhusi zian bezala,
Ehun gizon bazerola bortha batetik bestila.
3. Berterretxek leihoti
Jaun kuntiari eztiki:
Ehün behi bazerola beren zezenareki.
4. Jaun kuntiak eztiki,
Erraiten dero eztiki:
—Berterretx, aigü gureki, ützüliren hiz segurki.
5. —Ama, indazüt athorra,
Mentüraz sekulakoa!
Bizi denak orhit düke Bazko-oilaurentia!
6. Ama horren lasterra
Bostmendietan behera!
Belhainak sortharik zela sarthü da Lakharri-Büstanobila.
7. —Bustanobi gaztia.
Ene anaie maitia,
Zütan hunik ez balinbada, juan da ene semia.
8. —Arreba, ago ixilik!
Ez othoi egin nigarrik!
Maulen dün ingoitik, ützüliren dün bizirik.
9. Andozeko ibarra,
Ala zer ibar lüzia!
Hiruretan ebaki zaitan armarik gabe bihotza.
10. Ama horren lasterra,
Jaun kuntiaren borthala!:
—Ai, ei, eta jauna, nun düzie ene seme galanta?
11. —Bahiana semerik
Berterretxez besterik?
Ezpeldoi-altian dün hilik, abil, eraikan bizirik
12. Ezpeldoiko alhaba
Margarita deitzen da,
Berterretxen odoletarik bethe ümen dü ferreta.
13. Ezpeldoiko bükhata,
Ala bukhata ederra!
Berterretxen han ümen dü hirur dozena athorra.
https://youtu.be/ZhyiLelm_Bc
-Ipuinak:
HIRU TXERRIKUMEAK
https://youtu.be/kWOYc3QmPKw
*EZ TRADIZIOZKOAK:
-Bertsolaritza:
https://youtu.be/LTDBpp2TSns
-Antzerkia:
https://youtu.be/_Gquyp9sn9w